خداباوری و یافته‌های علوم‌شناختی دین:سازگاری یا ناسازگاری

نویسنده

چکیده مقاله:

اوایل قرن بیست و یکم، شاخۀ جدیدی از حوزۀ علوم‌ شناختی به نام «علوم‌ شناختی دین» توجه محققان بسیاری را به خود جلب کرده است. محققان در این شاخه به دنبال بررسی مکانیزم‌های‌ ‌شناختی هستند که باورهای دینی را در انسان تولید یا تقویت می‌کنند. نظریه‌ها و همچنین شواهد تجربی علوم‌شناختی دین‌‌، پرسش‌های فلسفی و الهیاتی بسیاری را به دنبال داشته‌ است. یکی از مهم‌ترینِ این پرسش‌ها این است که آیا این یافته‌ها نشان می‌دهند که باور به وجود خدا‌‌، باوری ناموجّه است؟ پاسخ برخی از فلاسفه به این پرسش مثبت است. به اعتقاد آنها مکانیزم‌های ‌شناختی مورد مطالعه در این حوزه‌‌، تهدیدی علیه خداباوری‌اند. دلایل آن‌ها در این خصوص عمدتاً بر مستعدّ خطا‌ بودن مکانیزم‌های‌ شناختی و همچنین غیرحسّاس‌ بودن این مکانیزم‌ها نسبت به صدق استوار است. هدف ما در این مقاله این است که نشان دهیم که حتی با فرض پذیرش نظریه‌ها و شواهد تجربی علوم‌ شناختی دین‌‌، هیچ یک از این گونه دلایل نمی‌توانند ناموجّه‌ بودن باورهای دینی و به‌ ‌ویژه ناموجّه‌ بودنِ باور به خدا را نشان دهند. استدلال ما در این زمینه‌‌، بر مانعة ‌الجمع نبودن تبیین‌های طبیعی و فراطبیعی و همچنین محدودیت اساسی مکانیزم‌های ‌شناختی استوار است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

خداباوری، خودیابی یا ازخودبیگانگی

به عقیدۀ برخی متفکران غربی، نشاندن انسان زمینی و مقهور در کنار خدایی آسمانی و قاهر جز به قیمت ازخود بیگانگی انسان و حلول شخصیتی بیگانه در ذهن و روان او تمام نمی‌شود. اساساً تلقّی آدمی از الیناسیون (ازخود بیگانگی) و چگونگی آن، رابطۀ مستقیم با نحوۀ تلقّی وی از انسان و ماهیت او دارد؛ البته، نوع نگاهی که انسان به خداوند دارد و خدایی که یک آیین معرفی می‌کند، متغیّر دیگری است که در آن سویِ معادلۀ انسان و ...

متن کامل

Survey of the nutritional status and relationship between physical activity and nutritional attitude with index of BMI-for-age in Semnan girl secondary school, winter and spring, 2004

دیکچ ه باس فده و هق : ب یناوجون نارود رد هیذغت تیعضو یسررب ه زا ،نارود نیا رد یراتفر و یکیزیف تارییغت تعسو لیلد ب تیمها ه تسا رادروخرب ییازس . یذغتءوس نزو هفاضا ،یرغلا ،یقاچ زا معا ه هیذغت یدق هاتوک و یناوـجون نارود رد یا صخاش نییعت رد ب نارود رد یرامیب عون و ریم و گرم یاه م یلاسگرز ؤ تـسا رث . لماوـع تاـعلاطم زا یرایسـب لـثم ی هتسناد طبترم هیذغت عضو اب بسانم ییاذغ تاداع داجیا و یتفایرد یفاضا...

متن کامل

خداباوری، خودیابی یا ازخودبیگانگی

به عقیدۀ برخی متفکران غربی، نشاندن انسان زمینی و مقهور در کنار خدایی آسمانی و قاهر جز به قیمت ازخود بیگانگی انسان و حلول شخصیتی بیگانه در ذهن و روان او تمام نمی شود. اساساً تلقّی آدمی از الیناسیون (ازخود بیگانگی) و چگونگی آن، رابطۀ مستقیم با نحوۀ تلقّی وی از انسان و ماهیت او دارد؛ البته، نوع نگاهی که انسان به خداوند دارد و خدایی که یک آیین معرفی می کند، متغیّر دیگری است که در آن سویِ معادلۀ انسان و ...

متن کامل

ایمان: واقع‌گرا یا ناواقع‌گرا؟ نقد هبلث‌ویت بر خداباوری ناواقع‌گرایانه‌ی کیوپیت

چکیده دان کیوپیت تلقی‌ای ناواقع‌گرایانه از خدا و ایمان دینی دارد. او بر این باور است که مفاهیم انسان و خدا در بستری تاریخی شکل می‌گیرند و ابتنایی بر عقلانیت و مابعدالطبیعه ندارند. از این‌رو، بر تحول مداوم این مفاهیم در طول تاریخ اندیشه‌ی دینی تأکید می‌کند. او بر این باور است که انسان خود ارزش‌هایش را انتخاب می‌کند و جهانش را بر این اساس می‌سازد. به‌زعم کیوپیت، گوهر دین احساس معنویتی است که کام...

متن کامل

Larp _icee 2009_

کچ ی هد هکبش هکبش رگسح یاه رگسح زا یا هنیزه مک و دودمح یژرنا اب ،کچوک یاه دنتسه یا یم شخپ رظن دروم هقطنم رد هک هداد ات دنوش عجم طیمح زا ار ییاه شزادرپ یارب و هدونم یروآ یزکرم هرگ هب ١ دننک لاسرا . م نینچهم ی هب و هداد صیخشت طیمح رد ار یدادخر عوقو دنناوت دنناسرب یزکرم هرگ علاطا . هکبش هنوگنیا ریخا یالهاس رد هنیمز رد اه یاهدربراک فلتمخ یاه هدرک ادیپ یدایز دنا . زا دنترابع اهدربراک نیا هلجم زا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 21  شماره 80

صفحات  29- 50

تاریخ انتشار 2019-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023